- Eserin asıl adı Kitâb–ı Dedem Korkud Alâ Lisân–ı Tâife–i Oğuzân’dır (Oğuzların diliyle Dedem Korkut’un Kitabı).
- Destandan halk hikâyesine geçişin ilk örneğidir. Yani hem destan hem de halk hikâyesi özellikleri gösterir. Bir destanın parçaları olduğu da söylenmektedir.
- On iki hikâyeden ve bir önsözden oluşur.
- Anonimdir. Dilden dile aktarılarak 14.yy.da son şeklini almıştır.
- 15.yy.da yazıya geçirilmiştir. Ancak yazıya geçiren kişi de belli değildir.
- Bu hikâyeler, Türk ruhuna, Türk düşüncesine, Türk kültürüne ve hayat tarzına ışık tutan en açık belgelerdir. Dede Korkut, Oğuz Türklerini, onların inanışlarını, yaşayışlarını, gelenek ve göreneklerini, yiğitliklerini, sağlam karakteri ve ahlakını, ruh enginliğini, saf, arı, duru bir Türkçe ile dile getirir.
- Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmıştır.
- Dil sade ve anlaşılırdır. Arapça ve Farsça kelimelere de rastlanır.
- Nazım ve nesir karışıktır. Olayların anlatıldığı bölümler nesir, konuşmalar ve duyguların anlatıldığı bölümler ise nazım şeklinde yazılır.
- Birkaç hikâyede olağanüstü anlatımlar da vardır. (Deli Dumrul)
- Dede Korkut, hikâyenin yazarı değildir. Hikâyede geçen bilge, ozan, akıl veren, danışılan bir halk büyüğüdür. Dede Korkut’un Oğuz Türklerinden büyük saygı gördüğü, Trük hakanlarına danışmanlık ettiği, hikâyelerden anlaşılmaktadır. Bu hikâyelerin “Dede Korkut” adlı bilge bir ozan tarafından anlatıldığı düşünülmektedir. Dede Korkut; manzum destani hikâyeler anlatan, ozanları simgeleyen bilge bir kişidir.
- Dede Korkut Hikâyeleri’nin Vatikan ve Almanya Dresten ‘de olmak üzere iki nüshası vardır. Prof. Dr. Metin Ekici yakın zamanda üçüncü nüshayı Türkistan’da bulmuştur. Bulunan bu nüshanın en eski nüsha olduğu düşünülmektir. Ayrıca bulunan nüshada, kayıp 13. hikâye olarak bilinen “Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi” adlı hikâyenin de yer aldığı belirtilmektedir.
- Dede Korkut Hikâyeleri Oğuzların, Kafkasya ve Azerbaycan yörelerindeki yerleşme, yurt kurma uğraşlarını ve akınlarını; komşuları olan Rum, Ermeni ve Gürcü devlet veya beyliklerle yaptıkları savaşları; bazılarında kendi iç mücadelelerini; bazılarında da tabiatüstü varlıklara (Azrail, pınar perisi, pınar perisinin oğlu Tepegöz) karşı giriştikleri mücadeleleri konu alır. Oğuz boylarının çeşitli kahramanlık öyküleri, akıncıların töreleri ve gelenekleri doğal çevre içinde hikâye edilmektedir.
15. Bu hikâyeler ozan ve âşıklar tarafından kopuz veya bağlama eşliğinde anlatılmıştır.