Cumhuriyet’le birlikte halk kültürüne büyük önem verilmiş, halk müziği ve dili araştırmaları bilimsel bir kimlik kazanmıştır. Cumhuriyet döneminde de halkın duygu ve düşüncelerinin her zaman tercümanı olan halk şiiri örnekleri verilmiştir. Halk şairlerinin çoğu saz eşliğinde ezgilerle şiirler söylemişlerdir. Abdurrahim Karakoç gibi bazı halk şairleri ise saz çalmadan da şiir yazmışlardır.
Özellikleri:
- Halk şairleri usta-çırak ilişkisi içinde yetişmeye devam etmişlerdir.
- Saz eşliğinde şiir söyleme geleneğinin takipçisidirler.
- Bu dönem halk şairleri, şiirlerinde geleneksel konuların yanında güncel konuları da işlemişlerdir.
- Hece ölçüsü ve dörtlük nazım birimi kullanılmıştır.
- Divan şiirinin etkisi görülmez.
- Daha öncekş dönemlere göre daha sade bir dil kullanılmış, Aapça ve Farsça kelimeler oldukça azalmıştır.
- Tapşırma geleneği bu dönemde de devam etmiştir.
Cumhuriyet Dönemi Halk Şiirinin Önemli Temsilcileri:
1. ÂŞIK VEYSEL ŞATIROĞLU
*Âşıklık geleneğinin son büyük temsilcisi olarak anılır.
*Sivas’ın Şarkışla ilçesinde doğan şair, gözlerini küçük yaşlarda kaybetmiş ve öğrenim görememiştir.
*Şiirlerinde aşk, ölüm, dünyanın faniliği, insan sevgisi, kardeşlik, birlik, beraberlik, güzellik, gurbet, ayrılık ,vatan ve toprak sevgisini işlemiştir.
*Ahmet Kutsi Tecer tarafından keşfedilmiş, şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.
*Köy enstitülerinde bağlama ve halk kültürü dersleri vermiştir.
*Şiirlerini sade bir halk Türkçesi ve hece ölçüsüyle söylemiştir.
*“Kara Toprak”, “Uzun İnce Bir Yoldayım” gibi şiirleriyle oldukça sevilmiştir.
*Bütün şiirleri ölümünden sonra “Bütün Şiirleri” adıyla yeniden yayımlanmıştır.
*Şiir: Dostlar Beni Hatırlasın
2. ABDURRAHİM KARAKOÇ
* Saz çalmamakla birlikte şiirlerini halk şiiri gelenekleri doğrultusunda yazmıştır.
*Siyasal ve toplumsal bozuklukları eleştirdiği taşlama tarzındaki şiirleriyle tanınmıştır.
*Halk şiiri geleneğinden yararlanmış, mahalli söyleyişlere yer vermiştir.
*Genelde hece ölçüsünü kullanmakla birlikte zaman zaman serbest ölçüyle de şiir yazmıştır.
*Şiirlerinde aşk, gurbet, ahlak, vatan sevgisi gibi temaları işlemiştir.
*Mahlas kullanmamıştır.
*En ünlü şiiri Mihriban’dır.
*Şiir: Hasan’a Mektuplar, Haber Bülteni, Kan Yazısı, Vur Emri, Beşinci Mevsim…
3. ÂŞIK MAHSUNİ ŞERİF
*İlk şiirlerinde tasavvuf, aşk, insan sevgisi ve hoşgörü konularını işlemiştir. Sonraki dönemlerde haksızlıkları, yolsuzlukları, toplumun sıkıntılarını eleştirmiştir.
* Politik şiirler ve taşlamalar yazmıştır.
*1998 yılında dünyanın yaşayan üç ozanı arasında birinci olmuştur.
*Şiirlerinin birçoğu türkü formunda bestelenmiştir.
*Şiirlerini saz eşliğinde söylemiştir.
*Şiir: İşte Gidiyorum Çeşm-i Siyahım, Bu Mezarda Bir Garip Var, Dom Dom Kurşunu, Yuh Yuh, Bizden Geriler…
4. ÂŞIK MURAT ÇOBANOĞLU
*Âşıklık geleneğinin bir parçası olan türkülü hikâyeler anlatma konusunda oldukça başarılıdır.
* Şiirlerinde toplumsal eleştiri, vatan sevgisi, mertlik, nasihat, dürüstlük, tabiat gibi temaları işlemiştir.
*Atışmalarda başarı göstermiştir.
*Kiziroğlu Mustafa Bey türküsünü geniş kitlelere tanıtmıştır.
*Kendi türkülerinin yanında usta malı türküleri de genç kuşaklara aktarmıştır.
*Şiir: Cumhuriyet Destanı, Öğretmen, Dertli Bülbül, Neyine Güvenemem Yalan Dünyanın, Yaradan…
5. ÂŞIK ŞEREF TAŞLIOVA
* Günümüz saz şiirinin önde gelen temsilcilerindendir.
*Şiirlerinde aşk, tabiat, hasret ve sosyal konuları işlemiştir.
*Birçok efsane ve halk hikâyesi derleyerek Türk edebiyatına katkıda bulunmuştur.
*2010 yılında UNESCO tarafından ”yaşayan insan hazinesi” seçilmiştir.
*Şiir: Ben Bir Şeyda Bülbül, Güzel Görünür, Gönül Bahçesi…
6. ÂŞIK FEYMANİ
* Şiirlerinde tasavvufi deyişlere yer veren şair, atışma alanında büyük başarı göstermiştir.
*Güzelleme, koçaklama, taşlama,nasihat,semai, varsağı,destan, devriye türünde eserler söylemiştir.
* Çukurovalı âşıklar arasında büyük saygınlığı vardır.
*Şiir: Ahu Gözlüm, Barışmam, Anadolum, Mevlana, Elveda, Bugün Bayramdır